Czym jest malware i jak się przed nim chronić?

Rozwój cyberprzestępczości i coraz bardziej kreatywne sposoby hakerów na infekcję systemów komputerowych to zagrożenia, z którymi muszą na co dzień borykać się firmy. Często wśród nich wymienia się także malware. Co to jest? Jak się przed nim chronić? Odpowiadamy!

Z tego artykułu dowiesz się:

• co to jest malware;
• jakie zagrożenia można zdefiniować jako malware;
• co może być źródłem szkodliwego oprogramowania;
• jak chronić się przed malware?

Malware – co to jest?

Malware (skrót od malicious software) to rodzaj złośliwego oprogramowania, którego celem może być uszkodzenie systemów, komputerów czy urządzeń, zaszyfrowanie lub usunięcie danych, a także zdobycie poufnych informacji.

Rodzaje malware – złośliwego oprogramowania

Wiemy już, że malware to po prostu złośliwe oprogramowanie. Jakie jednak zagrożenia kryją się pod tym pojęciem?

Najpopularniejsze przykłady malware to:

> koń trojański (trojan) – malware, które atakuje pod przykrywką legalnego oprogramowania. Jego celem może być przejęcie kontroli nad systemem, szpiegowanie działań użytkownika, zdobycie poufnych informacji, a nawet kasowanie plików czy szyfrowanie danych w celu wymuszenia okupu;

> wirus – złośliwe oprogramowanie, które potrafi samodzielnie się rozprzestrzeniać poprzez kopiowanie do innych plików czy programów. Jego celem jest uszkodzenie plików lub systemu, usunięcie danych, a nierzadko także dalsze rozsyłanie swoich kopii poprzez skrzynkę mailową;

> programy szpiegujące (ang. Spyware) – szkodliwe oprogramowanie, służące do pozyskiwania informacji na temat użytkownika. Mogą to być zarówno dane poufne takie jak hasła czy numery kart kredytowych, jak i historia przeglądania. Informacje zdobyte w ten sposób są najczęściej sprzedawane innym podmiotom;

> oprogramowanie ransomware – złośliwe oprogramowanie szantażujące. Szyfruje ono dane lub dostęp do systemu, celem uzyskania okupu za ich odblokowanie.

 Rys. 1 Czym jest malware i jakie są jego przykłady?; źródło: Symbioza.IT

Jak rozprzestrzenia się malware?

Złośliwe oprogramowanie może być rozprzestrzeniane poprzez załączniki e-mail, pobrane z internetu pliki, niebezpieczne strony www, czy inne połączone do sieci lub komputera urządzenia. Cyberprzestępcy znajdują coraz bardziej kreatywne metody infekcji systemów. Według raportu Sophos, przedstawiającego cyberzagrożenia 2022 i 2023 roku, niezwykle popularne stało się:

• wykorzystywanie aktualnej sytuacji geopolitycznej, np. rozsyłanie złośliwych plików o prowokacyjnych tytułach, nawiązujących do wojny w Ukrainie;
• subskrybowanie zaawansowanych narzędzi hakerskich – łatwy dostęp dla każdego cyberprzestępcy;
• wykorzystanie legalnych programów do infekcji systemów – poprzez luki w zabezpieczeniach, błędy użytkowników;
• infekowanie urządzeń mobilnych poprzez fałszywe, złośliwe aplikacje.

Rys. 2 Największe cyberzagrożenia 2022/2023 wg raportu Sophos; źródło: Symbioza.IT

W jaki sposób zabezpieczyć sieć przed złośliwym oprogramowaniem?

Ciągły rozwój cyberprzestępczości oraz pojawianie się nowych sposobów na zainfekowanie systemów wymusza na firmach wprowadzenie zaawansowanych zabezpieczeń przed szkodliwym oprogramowaniem. Ich brak może spowodować utrudnienia pracy, przerwy w działaniu przedsiębiorstwa, a nawet utratę danych.

Działania z zakresu cybersecurity obejmują m.in.:

• instalację i regularną aktualizację programu antywirusowego oraz firewall-a;
• wykonywanie regularnych aktualizacji systemu i oprogramowania;
• stworzenie złożonych polityk bezpieczeństwa;
• przygotowanie backupu danych (kopii zapasowej);
• wdrożenia VPN (bezpieczny, szyfrowany dostęp do firmowych zasobów).

W Symbioza.IT dbamy o bezpieczeństwo sieci naszych Klientów, wdrażając wszystkie wymienione powyżej działania. Dodatkowo obserwujemy stan infrastruktury IT, przeprowadzamy audyty i proponujemy nowe rozwiązania, nadążając za ciągle zwiększającymi się potrzebami rynku.

Jesteśmy także certyfikowanym partnerem firmy Sophos, dostarczającej najnowocześniejsze rozwiązania z zakresu cyberbezpieczeństwa. W naszym zespole pracują eksperci, specjalizujący się w doborze, konfiguracji i zarządzaniu wspomnianymi rozwiązaniami. Oferujemy wdrożenia Sophos dla każdej firmy, niezależnie od jej wielkości.

Rys. 3 Sposoby na ochronę przed malware; źródło: Symbioza.IT

Jak chronić się przed malware – dobre praktyki

Zabezpieczenia przed malware to nie tylko rozwiązania technologiczne, takie jak program antywirusowy czy firewall, ale także dobre praktyki realizowane przez użytkowników danej sieci. Z tego powodu warto przeprowadzić w firmie szkolenia z zakresu cybersecurity, a także przekazać pracownikom poniższe zasady.

1. Jeżeli otrzymałeś maila od nieznanego nadawcy – nie otwieraj załączników.
2. Nie pobieraj żadnych plików czy programów z nieznanych stron www.
3. Odwiedzaj tylko strony internetowe, zaszyfrowane według bezpiecznego protokołu – rozpoczynające się na https, a nie http.
4. Dbaj o różnorodność oraz regularną zmianę haseł.
5. Aktualizuj oprogramowanie, z którego korzystasz.

Malware – po czym poznać, że ktoś ma złośliwe oprogramowanie?

Jeżeli dany użytkownik zauważył jakiekolwiek niepokojące zmiany w działaniu systemu operacyjnego (częste zawieszanie, wyskakujące okienka, zwiększona ilość spamu, spowolnienie systemu itp.), to może za tym stać malware. W takiej sytuacji pracownik powinien jak najszybciej zgłosić się do informatyka lub opiekuna z firmy IT, który wykryje i usunie szkodliwe oprogramowanie.

Ochrona sieci przed malware z firmą Symbioza.IT

Symbioza.IT to firma informatyczna z Poznania, świadcząca kompleksowe usługi informatyczne, w tym wykonywanie backupu danych, audyt IT i dobór zabezpieczeń, monitorowanie sieci, bieżące wsparcie IT w ramach usługi Help Desk, neutralizowanie cyberzagrożeń (także malware), czy przeprowadzanie szkoleń informatycznych.

Rys. 4 Baner zachęcający do kontaktu; źródło: Symbioza.IT

Wysoki poziom zabezpieczeń i spokój o nieprzerwaną pracę przedsiębiorstwa to tylko niektóre z zalet, jakie gwarantuje wsparcie profesjonalistów z Symbioza.IT. Skontaktuj się z nami i przekonaj się sam/a, że ochrona przed złośliwym oprogramowaniem wcale nie musi być skomplikowana!